niedziela, 15 lutego 2015

Kosmogonia memficka

No i jestem po długiej przerwie od pisania. Teraz mam tyle do napisania,  mam nadzieje, że ferie starczą na to.


Dzisiaj ostatnia kosmogonia- z miasta Memfis. Jest to chyba najbardziej unikalna z trzech kosmogonii. Na pewno nie jest tak awangardowa i epicka. Mało tego: tworzeniu świata nie towarzyszyły jakieś nadzwyczajne zjawiska, widoki czy dźwięki. Ta oryginalna koncepcja zakładała, iż świat powstał jako idea, słowo głównego boga tego rejonu-Ptaha. Memficka koncepcja kosmogonii niemal umknęła uwadze badaczy. Na szczęście zachował się cenny dokument tzw.: stela Szabaki, którą wykuto ok. 710 r. p.n.e. Ta kamienna płyta szczegółowo przybliżyła wierzenia Memfis.

Stela Szabaka




Tutaj fragment przetłumaczonej steli Szabaka:

"Wszystko stało się przez Serce (eg. jab, hati) i wszystko stało się przez Język (eg. neś), które są przejawami Atuma. W rzeczywistości jednak wszystko jest największym i najpotężniejszym PTAHEM, który użyczył swej mocy wszystkim bogom i ich ka przez Serce, w którym Horus jest przejawem Ptaha i przez Język, w którym Thot jest przejawem Ptaha. W ten sposób Ptah włada jako Serce i Język każdym członkiem i zgodnie z tym jest obecny w każdym ciele i w ustach wszystkich bogów, wszystkich ludzi, wszystkich zwierząt i w ogóle wszystkiego, co istnieje (...). I w ten sposób rodzi się wszelka praca: chwytanie rąk, kroczenie nóg, ruch wszelkich członków - wszystko to posłuszne jest rozkazowi, który pomyślało Serce, a wypowiedział Język. Z tej przyczyny mówią o Ptahu: Ten, który Stworzył Wszechbyt, Ten, który Powołał Bogów do Istnienia. On jest bowiem Tym, który wyemanował bogów. A wszystkie dobre rzeczy: pożywienie, produkty, ofiary dla bogów i wszystko, co istnieje, jest jego cząstkami. Ptah (...) uczynił wizerunki bogów zgodne z ich pragnieniami, tak aby mogli w nie wstąpić. A zrobione są one ze wszystkich gatunków drzewa, kamienia, gliny i wszelkiego innego tworzywa, w JAKIM MOŻE PRZEJAWIAĆ SIĘ PTAH."

Bardzo fascynuje mnie język w jakim pisane były egipskie dzieła. Jest bardzo charakterystyczny, przypomina mi trochę starotestamentowy styl biblijny.

Właśnie słowa wywoływane przez tego boga powołały do życia cały panteon bogów automatycznie stając się stwórcą i tym, który sprawował pieczę nad światem. W Egipcie popularna była wizja, zgodnie z którą pierwotny ląd stanowił mityczny prawzgórek. W Heliopolis(Mieście Słupów) był to "pagórek piasku". W Hermopolis było to Miasto Ośmiu(później Wyspa Płomieni). Nayomiast w Memfis pierwszym światowym pagórkiem było całe miasto wraz z jego okolicą. Teren ten był uosabiany z bogiem Taczenen "ziemia wyłaniająca się z prawody".

Ptah



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz